JAJCE

O JAJCU

Jajce je grad i središte istoimene opštine u Srednjobosanskom kantonu. Spada u najznačajnije istorijske gradove Bosne i Hercegovine, a može da se pohvali bogatom kulturnom baštinom kao i fascinantnim prirodnim atrakcijama koje privlače veliki broj turista. Po posljednjem službenom popisu stanovništva iz 1991. godine, opština Jajce imala je 45.007 stanovnika, raspoređenih u 62 naselja.

ISTORIJA JAJCA

Smatra se da je temelje današnjem Jajcu udario Hrvoje Vukčić Hrvatinić u periodu od 1391- 1404. godine, dok je dolina Plive i Vrbasa bila naseljena još u antičko doba. Grad se razvijao kao odbrambeno i trgovačko središte. Tokom petnaestog vijeka Jajce postaje prestolnica gdje je 1461. okrunjen Stjepan Tomašević, a u tvrđavi su izgrađeni kraljevski dvor i kapela. Jajce je posljednji grad koji je pao pod vlast Turaka 1528. godine  i to nakon nekoliko bezuspješnih zasjedanja. Za vrijeme turske vladavine grad znatno gubi na važnosti, njegova odbrambena moć slabi a zidovi do tada neprobojne tvrđave se osipaju. Jajce je u potpunosti uništeno u velikom požaru 1658. godine, da bi počelo da se oporavlja tek osamdesetih godina devenaestog vijeka.

Sredinom devetnaestog vijeka Franjevci su osnovali pučku školu i podignuta je posebna zgrada za školstvo 1858. godine, a pred sam kraj turske vladavine podignuta je i crkva i samostan. Gradnja samostana započela je 1877. godine i trajala do 1885. godine kada je samostan pravno uspostavljen.

Godine 1878. Jajce je sa ostatkom Bosne i Hercegovine palo pod vlast Austo-Ugarske monarhije. Od 1929. do 1941. Jajce je bilo dio Vrbaske Banovine Kraljevine Jugoslavije, a za vrijeme drugog svjetskog rata u Jajcu je održano drugo zasjedanje AVNOJ-a i uspostavljen je Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije.

ŠTA VIDJETI I RADITI U JAJCU

Vodopad u Jajcu

Jajce je vjerovali ili ne, jedini grad na svijetu koji ima vodopad u samom centru grada. Plivski vodopad, proglašen je za jedan od dvanaestih najljepših vodopada u svijetu, a nastao je prije 50.000 godina. Plivski vodopad nastaje ulijevanjem rijeke Plive u Vrbas i visok je dvadeset i jedan metar. Turisti iz cijelog svijeta dolaze da se dive prirodnoj ljepoti Jajca koja je ostala netaknuta i pored svih burnih promjena koje je Jajce doživjelo kroz istoriju.

Tvrđava u Jajcu

Jajačka tvrdjava simbol je i ponos ovog grada, nalazi se u u jezgru Starog grada te se pretpostavlja da je sagrađena u trinaestom vijeku. Tvrđava se nalazi na nadmorskoj visini od 470 metara, a unutar tvrđave nalaze se ostaci nekadašnjeg dvorca iz petnaestog vijeka. Na jugozapadnoj strani tvrđave nalazi se portal sa kraljevskim grbom koji potiče iz vremena Tvrtka II i kralja Stjepana Tomaševića. Tvrđava je otvorena za posjete svakim danom, tokom cijele godine. Ljetno radno vrijeme je od 9.00 do 19.00 sati, dok je zimi spomenik otvoren u periodu od 9.00 do 16.00 sati.

Mlinčići na Plivi

Na svega pet kilometara od centra grada, između Velikog i Malog jezera leži devetnaest plivskih vodenica koje se u Jajcu popularno nazivaju mlinćići. Vodenice su izgrađene od hrastovog drveta, a smatra se da datiraju još iz perioda srednjeg vijeka. Danas ove vodenice ne služe svojoj prvobitnoj svrsi, ne melju žito i pšenicu, ali predstavljaju jednu od glavnih atrakcija Jajca, te su 2009. godine proglašene nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.